Nedim AKIN Günlük hayatta kullandığımız malzemelerin dayanıklılığına dikkat ederiz. Örneğin depremlerde dayanıklılığı az olan yapılar kolayca yıkılarak can ve mal kayıplarına sebep olmaktadır. Dayanıklılık katı cisimlerin kendilerine uygulanan germe, basma, sıkıştırma gibi kuvvetlere karşı gösterdiği direnç olarak tanımlanmaktadır. Dayanma sınırından daha fazla kuvvete maruz kalan katılarda kopma, kırılma, eğilme, bükülme gibi sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Canlılarda dayanıklılık tespit edilirken 
oranı göz önünde bulundurulur. O halde bir cismin dayanıklılığı; cismin şekline ve boyutuna, cismin yapıldığı maddenin cinsine ve sıcaklığına göre değişim göstermektedir. Canlılarda dayanıklılık boyutlara göre değişmektedir. Örneğin karınca kendi ağırlığının yaklaşık 50 katını taşıyabilirken fil kendi ağırlığını taşımakta zorlanmaktadır. Ya da karınca gibi küçük canlılar yüksek bir yerden düştüklerinde az zarar görürken fil gibi büyük canlılar belli bir yükseklikten düştüklerinde daha fazla zarar görmektedirler. Yani canlıların dayanıklılıkları boyutları artıkça azalmaktadır. Küp, dikdörtgen prizma, silindir ve küre gibi düzgün geometrik şekillerin dayanıklılıklarını hesaplamak istersek oranları hesaplanarak aşağıdaki tablodaki sonuçlar ortaya çıkar.
(Burada kesit alanın tanımını yapacak olursak kesit alan cisme etki eden kuvvete, dik olan en büyük yüzey alanıdır.)
Bu tablodan çıkan sonuca göre dayanıklılık cismin boyu ile ters orantılıdır. Yani kısa canlılar uzun canlılara göre daha dayanıklıdır.
Örnek sorular
1) Aynı maddeden yapılmış içleri dolu X,Y ve Z cisimleri aşağıda verilmiştir.
Buna göre cisimlerin ağırlıklarına göre dayanıklılıkları DX, DY,DZ arasındaki ilişki nedir?
Çözüm: Aynı madden yapılmış düzgün katıların dayanıklılıkları cisimlerin yükseklikleri ile ters orantılıdır. Yani en kısa olan en dayanıklı en uzun en dayanıksız olacaktır buna göre sıralama yaparsak ; DY> DX > DZ
2) Katılarda maddelerde dayanıklılık;
I. Cismin yapıldığı madde,
II. Cismin boyutları,
III. Cismin içinin doluluk oranı
Özelliklerinin hangilerinin değişmesinden etkilenir?Çözüm: Dayanıklılık cismin yapıldığı maddeye ve boyutlarına bağlıdır. Boyutlar arttıkça dayanıklılık azalmaktadır. Ayrıca dayanıklılık maddenin içinin doluluk oranına da bağlıdır içi boş olan maddeler dolu olanlara göre daha dayanıksızdır. Yani katı maddelerde dayanıklılık yukarıdaki 3 öncüle de bağlıdır. Cevap I,II ve III
